To badanie proste, dostępne, a może uratować życie. Rak szyjki macicy jest częstym nowotworem kobiet, głównie pomiędzy 40 a 65 r. życia. W 2020 roku w Polsce odnotowano 3862 nowych przypadków raka szyjki macicy oraz 2137 zgonów.
Eksperci są zgodni, że przedwczesnych odejść spowodowanych zmianami nowotworowymi można uniknąć.
Kluczowe w profilaktyce nowotworów szyjki macicy jest regularne wykonywanie badań cytologicznych: badanie tradycyjne lub cytologia nowej generacji - tzw. cytologia płynna LBC (ang. Liquid Based Cytology).
Cytologia na podłożu płynnym to nowa metoda wykonywania badania cytologicznego w której wymaz z szyjki macicy pobierany jest nie bezpośrednio na szkiełko mikroskopowe, ale na specjalne płynne podłoże podlegające dalszej obróbce laboratoryjnej.
Jaka jest różnica pomiędzy cytologią tradycyjną, pobieraną na szkiełko, a cytologią płynną?
Dlaczego cytologia płynna jest bardziej skuteczna, dokładniejsza?
W tradycyjnej cytologii szyjki macicy, materiał pobrany za pomocą szczoteczki naniesiony jest na szkiełko. Tak przygotowany materiał jest przekazywany do oceny przez patomorfologa. W metodzie tej istnieje ryzyko, że ilość pobranego materiału może być niewystarczająca do właściwej oceny szyjki macicy.
Z tego względu obecnie zaleca się wykonywanie cytologii płynnej, gdzie materiał ze szczoteczki pobierany jest do specjalnego pojemnika, w którym znajduje się płynne podłoże.
Tak przygotowany materiał jest przesyłany do laboratorium.
Dzięki temu analizie poddawany jest cały materiał pobrany podczas badania.
Lekarze zwracają uwagę, że cytologia płynna pozwala na wyższą wykrywalność zmian wysokiego ryzyka - nawet na poziomie 64 proc., co przy początkowych zmianach daje nawet 100 proc. szans na wyleczenie.
Dodatkową korzyścią z tak pobranego materiału, na podłoże płynne, jest fakt, że materiał może być również oceniany pod kątem zakażenia innymi patogenami, w tym wirusem HPV.
Kiedy wykonywać cytologię płynną?
Uważa się, że najlepiej ok. 4 dni po ustąpieniu krwawienia miesiączkowego i nie później niż 4 dni przed kolejnym.
Zaleca się, aby 2-3 dni przed badaniem nie odbywać stosunków płciowych, nie aplikować leków dopochwowych czy tamponów oraz nie wykonywać irygacji pochwy.
Cytologia płynna jest dostępna w naszej poradni ginekologicznej.
Opracowanie: dr n.med. Katarzyna Jankiewicz-Ziobro
Na podstawie:
1. Cytologia płynna (LBC)- na czym polega, zalety badania., zwrotnikraka.pl